دربند منطقه 1
دَربَند، شمالیترین نقطه شهر تهران از لحاظ مختصات جغرافیایی است و از دهکدههای قدیمی شمیران در شمال باغ سعدآباد است . دربند از مناطق خنک و گردشگری تهران، به عنوان یکی از پر جاذبهترین مکانهای تفریحی بین گردشگران و اهالی تهران مشهور است و به عنوان اولین انتخاب برای تفریح و گردش توریستها و گردشگران داخلی پیشنهاد میشود، این محله در ناحیه سه این منطقه و هم ناحیه با محله های امامزاده قاسم و گلابدره می باشد.
بر پایه نظرسنجی ای که انجام شده است ، دربند نخستین گزینه ی تهرانیها برای پذیرایی از میهمان خارجی و شهرستانی است و گزینههای پس از آن فشم ، لواسان ، درکه و فرحزاد میباشند. در گذشتهای نزدیک مردم این محله به زبان تاتی سخن می گفتند و هنوز در روستاهای دربند مانند پس قلعه، این زبان رایج است.
تاریخچه دربند
قدمت دربند به 200 سال قبل باز میگردد و تاریخ شکل گیری این منطقه تحت تاثیر تاریخچه شهرستان شمیرانات است. به عقیده برخی از تاریخ نویسان ، اولین بار دو نفر از سمت طالقان ( نام محلی در شهر قزوین ) به این منطقه کوچ کرده و تشکیل خانواده دادند و پایههای تشکیل محله دربند را بنا کردند . به خاطرموقعیت عالی دربند بسیاری از ثروتمندان و پادشاهان آن زمان اقامتگاههای ییلاقی خصوصی خود را در این مکان ساختند .
در دوره قاجار این محله مورد توجه شاهزادگان قاجاری مانند شاهزاده اللهوردیمیرزا و ابوالملوک کیومرثمیرزا قرار گرفت که آنجا را برای سکونت خود انتخاب کنند و تا زمان ناصرالدین شاه هم این موضوع ادامه داشت و یک عمارت ییلاقی به این مکان اضافه شد . بعدها به فرمان رضا شاه در زمینهای منطقه تعدادی مهمان خانه و ویلا ساخته شد .
بافت منطقه
منطقه دربند به دلیل تاریخچهای که دارد یکی از محلههای با اصالت در تهران محسوب می شود . به دلیل زندگی عدهای در بافت قدیمی و برخی در بافت جدید اختلاف طبقاتی در این منطقه مشهود است .قسمتهای جنوبی دربند به دلیل نزدیک بودن به میدان تجریش کوچههای پهنتری دارد و بافت نوساز در این بخش است ؛ و در قسمت شمالی بافت خانهها قدیمیتر، کوچهها تنگ و باریک و خیابانها از نظم کمتری برخوردار است .
این بخش که درگذشته مکانی بسیار سرسبز بوده امروزه به محلی قدیمی با کوچههای تنگ و باریک تبدیل شده استو به همین دلیل ، پل بزرگی را بر روی رودخانه تأسیس کردهاند. در کنار این پل ، تندیس کوهنورد، جذابیت این منطقه را دو چندان کرده است. وجود کاخ سعدآباد در دربند باعث شده که آپارتمانهای بلند کمتری در این محله ساخته شود و این محله بتواند چهره گردشگری خودش را حفظ کند.
نحوه دسترسی به محله دربند
با هر وسیله نقلیهای اول باید خود را به میدان تجریش برسانید که میتوانید از خط مترو کهریزک تجریش، اتوبوسهای بیآرتی راهآهن تجریش یا تاکسیهای شهری استفاده کنید. از میدان تجریش میتوانید با کمک تاکسیهای خطی راهی دربند شوید که شما را در میدان سربند پیاده میکنند. با ماشین شخصی ابتدا به میدان تجریش و سپس خیابان دربند بروید. با پارک ماشین در میدان سربند یا خیابان منتهی به آن، باقی مسیر را پیاده طی کنید.
اماکن مهم دربند
مکانهای مهم و دیدنی دربند شامل : آبشار دوقلو، پناهگاه شیرپلا ، قله توچال ، کاخ سعدآباد ، رود دره دربند ، چشمه نرگس ، روستای پسقلعه . رودخانه دربند که دارای درههای اصلی : دره اوسون ، آب شیردره ، دره کاک ، دره امامزاده ابراهیم ، دره زون ودره آبشار است.
موزه ها و کاخ های دربند
از دسته کاخ هایی که در نزدیکی این محله واقع شده است می توان به موزه زمان در محله زعفرانیه اشاره کرد، همچنین موزه سعد آباد نیز یکی از کاخ هایی است که در خود محله دربند واقع شده است.
بوستان های دربند
از دسته بوستان هایی که در محله دربند واقع شده است، بوستان گلابدره ، بوستان نفس ، بوستان ارم ، بوستان سادات ، بوستان الفت است و این محله از فضای سبز متعددی تشکیل شده است که می توان این مورد را یکی از ویژگی های برجسته محله دربند در نظر داشت.
خیابان ها و محله های معروف مهم
خیابانهای مهم دربند شامل مژده ، بوکان و نخجوان است. این سه خیابان نزدیک به محله نیاوران است. فنا خسرو، جعفرآباد و ظهیرالدوله نام خیابانهای دیگر هستند. محلههای قدیمی دربند ؛ مرغمحله (مغمحله) ، کنارمحله ، کلاغ پر و سربند است .
زندگی در دربند
دربند منطقهای خنک و خوش آب و هوا و به دور از آلودگی و کوهستانی است . این منطقه بسیار زیبا و عالی که قطب گردشگران داخلی و خارجی در تهران است مکان مناسبی برای سکونت است. طبیعتا در روزهای تعطیل این منطقه پر ازدحام خواهد بود ولی به زیبایی و طبیعت آن می ارزد. مطمئنا دربند یکی از مکانهای گردشگری مهم پایتخت از زمان های دور تا به امروز میباشد، خیلی از تهرانی های عزیز این محله را برای گردش روز جمعه خود انتخاب میکنند و از پیاده روی در این محله زیبا و بکر لذت میبرند.
منبع: کجابریم